Sprawiająca wielu osobom trudność nazywana różnych części ptasiej nogi spowodowana jest tym, że większa część nogi schowana jest w ciele, a także innym wyglądem nogi. Tak naprawdę to co widzimy, to jedynie prawie sama stopa ptaka.

Noga ptaka składa się z takich samych odcinków jak noga człowieka (udo podudzie, stopa), wyglądają one jednak trochę inaczej. Podobnie wiele części anatomicznych jest takich samych, ale mają inną budowę. Nie będę tutaj omawiać dokładnie budowy anatomicznej, podam tylko uproszczony opis.

Rysunek na podstawie: "Clinical Anatomy and Physiology of Exotic Species" B. O'Malley

Noga łączy się z miednicą stawem biodrowym (1). Następnie mamy kość udową zakończoną stawem kolanowym (2). Kości podudzia składają się, podobnie jak u ludzi, z dwóch kości: piszczelowej i strzałkowej.  Ich anatomia jest jednak trochę inna. Kolejny staw to staw międzystępowy lub w nomenklaturze zootechnicznej skokowy (3); następnie kości stępu oraz staw śródstopowo-członowy (4) i palce (na rysunku oczywiście nie są to kości papugi, bo u papugi dwa pace byłyby do przodu, a dwa do tyłu; ogólna budowa anatomiczna jest jednak taka sama).

Odcinek od stawu międzystępowego (3) do końca palców tworzy stopę ptaka. W nomenklaturze zootechnicznej staw międzystepowy nazywany bywa skokowym, a kości stępu skokami. To właśnie ten odcinek powoduje najwięcej nieporozumień, bo osoby, które nie zetknęły się ptasią anatomią są przekonane, że staw międzystępowy (3) to staw kolanowy.

Zdjęcia z albumu

Na powyższych zdjęciach widać w zasadzie tylko stopę ptaków. Najbardziej spektakularnie wygląda to u takich ptaków jak żuraw (na zdjęciu) czy bocian, u których widać sporą część podudzia, ale też nie widać ani stawu kolanowego, ani uda.

 Pamiętajmy więc, że pierwsze zgięcie na nodze ptaka, to nie jest staw kolanowy, a staw międzystępowy (skokowy) - zakończenie stopy. Żeby lepiej to sobie uzmysłowić można stanąć na samych palcach. Wtedy nasza noga będzie bardziej odpowiadała nodze ptaka. Staw międzystepowy będzie odpowiadał naszej pięcie. Podobnie jak noga w pięcie wygina się do tylu. Staw kolanowy, tak samo jak u ludzi, zgina się do przodu.

Zdjęcia z albumu

Zdjęcie z albumu
Strzałkami zaznaczono stawy miedzystępowe (skokowe). Cała część nogi od tego stawu do końca palców to jest stopa.

Kość udowa znajduje się całkowicie w ciele ptaka. Podobnie w ciele ptaka znajduje się niewidoczny staw kolanowy. Pióra sięgają do różnej długości na kościach podudzia (w zależności od gatunku). U niektórych gatunków sięgają stawu międzystępowego.

Zdjęcie: "Leitensymptome bei Papageien und Sittiche" M. Pees
Nie należy zwracać uwagi na strzałki i kolorowe pola (nie są one związane z tematem artykułu). Na tej ilustracji jednak bardzo wyraźnie widać jak w stosunku do całego ciała ułożona jest noga.
Na zdjęciu papuga żako.