Zastosowanie:
żerdzie, elementy zabawek, budki lęgowe,
 gałęzie razem z pączkami, kwiatami i liśćmi do dziobania;
 nasiona do jedzenia.

UWAGA:
ze względu na działanie na układ moczowy i nerki, lepiej nie podawać gałęzi brzozy (nie dotyczy żerdzi) ptakom z chorymi nerkami.

Brzozy

Brzozy należą do rodziny brzozowatych (Betulaceae) i rodzaju Betula. W Polsce rośnie kilka gatunków brzóz. Najpowszechniejsza jest brzoza brodawkowata. Najbardziej charakterystyczną cechą brzozy jest biała kora. Jednak nie wszystkie gatunki z rodzaju Betula mają białą korę.

Brzoza wiosną, jeszcze bez liści.
(zdjęcie: Joanna Karocka)

brzoza brodawkowata (Betula verrucosa syn. Betula pendula)

Jest to drzewo rosnące w całej Polsce. Ma charakterystyczną biała korę. Wysokość dochodzi do 30 metrów. Pień do wysokości ok. 12-15 metrów nie posiada gałęzi.

Pień brzozy brodawkowatej (lato).
(zdjęcie: Joanna Karocka)

Liście są trójkątne, romboidalne lub jajowate o długości do 6 cm i szerokości do 4 cm; zaostrzone, na brzegu grubo, podwójnie piłkowane; ciemnozielone, a jesienią żółte.

Brzoza ma kwiatostany męskie i żeńskie oddzielne, ale na tej samej roślinie. Kwiaty pojawiają się wczesną wiosną. Męskie są żółte zebrane w zwisające kwiatostany o długości do 6 cm (patrz zdjęcie niżej). Żeńskie są zielone w formie zwisających lub wzniesionych kotków.

Owocami są orzeszki. Zebrane są w kotkowate owocostany, które po dojrzeniu rozpadają się na drzewie.

Występują różne odmiany brzozy brodawkowatej, np. purpurowa o ciemnopurpurowych liściach oraz o ozdobnych postrzępionych i głęboko wcinanych liściach. Według niektórych taksonomii podgatunkiem brzozy brodawkowatej jest znajdująca się pod ochroną brzoza ojcowska.

ziołolecznictwo

Liście i pączki są surowcem zielarskim. Zawierają m.in. flawonoidy, sole mineralne oraz większe ilości kwasu askorbinowego (witamina C).U ludzi wyciąg z liści i pączków brzozy zalecany jest przede wszystkim w przypadku problemów z układem moczowym.

Ponieważ zawierają też saponiny, to myślę, że nie powinno się podawać liści i pączków bardzo często i w bardzo dużych ilościach. Poza jednym wyjątkiem, nie spotkałam się jednak z żadnymi informacjami na temat szkodliwości brzozy.

Inonotus obliquus - włóknouszek ukośny

Jest to grzyb, który rośnie na brzozach. Tworzy on guzowate narośla o spękanej czarnej powierzchni. Jest to grzyb niejadalny. Nie jest jednak opisywany jako trujący. Opisuje się jego właściwości wzmacniające organizm. Nie znam żadnych informacji na temat tego grzyba i papug. Nie jest on trujący, więc nie powinien być szkodliwy. Na wszelki wypadek można nie dawać papugom konarów z grzybem lub go usuwać.

Grzyb na brzozie czarnej (lato).
(zdjęcie: Joanna Karocka)

Inne grzyby na brzozach

Na brzozach można też spotkać inne grzyby, zwłaszcza na gałęziach leżących na ziemi, ale mogą one rozwijać się także na zamierających gałęziach. Gałęzi z ziemi lepiej w ogóle nie zbierać (chyba, że są świeżo złamane i z idealną korą).

Konar brzozy z grzybem, prawdopodobnie Diatrypella favacea (grzyb należący do klasy grzybów workowych)
(zdjęcie: Małgorzata Bobrowska)

Zbliżenie kory brzozy z grzybem. Grzyby wystają spod kory.
(zdjęcie: Małgorzata Bobrowska)

Na brzozie może występować więcej różnych grzybów. Tak zagrzybionych gałęzi nie można dawać papugom, bo nie wiadomo jakie działanie mają grzyby. Na pewno nie są to grzyby jadalne, ale może są trujące.

Brzoza dla papug

Na wiosnę papugom można podawać całe gałęzie z pączkami i kwiatami. Jeszcze zanim brzoza wypuści listeczki, gałęzie można zebrać i włożyć do wody żeby wypuściły liście. Podawać można jak tylko napęcznieją pąki, a można poczekać aż zaczną się rozwijać liście.

Gałęzie brzozy wiosną (przełom marca i kwietnia); widać męskie kwiatostany.
(zdjęcie: Joanna Karocka)

W lecie i w jesieni można podawać całe głazie z liśćmi.

W zimie można podawać gałęzie do skubania, a można próbować wstawić do wody żeby puściły pączki i liście.

Z grubszych gałęzi, konarów, a w przypadku dużych papug z całych małych drzewek, można robić żerdzie. Małe drzewka i konary mogą też być podstawą papuzich drzewek. Żerdzie brzozowe, ze względu na białą korę, są ozdobne i ładnie wyglądają w klatkach.

Z pociętych na kawałki konarów można robić zabawki. Do zabawek można też używać kawałków samej kory.

Pocięte konary na zabawki oraz zabawka.
(zdjęcie z forum: Kam1)

Z pni można robić budki lęgowe.

UWAGA: zanim zabierzemy się za ścinanie gałęzi i drzewek należy zapoznać się z Ustawą o ochronie przyrody.

U ludzi pyłek brzozy często wywołuje alergie, trzeba więc uważać na przynoszone gałęzie. Nie ma żadnych informacji na temat możliwych alergii wśród papug.