|
Uwaga tłumacza: w artykule używam polskiego określenia
"ptasie probiotyki", jest to pewien skrót, który oznacza probiotyki przeznaczone do stosowania u
ptaków.
Branża drobiarska definiuje probiotyki jako "kulturę
specyficznych żywych mikroorganizmów, które korzystnie
wpływają na zwierzęcego gospodarza poprzez poprawę
jelitowej równowagi mikrobiologicznej". (1)
Zgodnie z obecnie przyjętą definicją przez
Organizację do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa ONZ (FAO)
oraz Światową Organizację Zdrowia, probiotyki są
definiowane jako "żywe mikroorganizmy, które podane w
odpowiedniej ilości przynoszą korzyści dla zdrowia
gospodarza". Dokładniej, probiotyki są to żywe
niepatogenne i nietoksyczne mikroorganizmy, które podawane doustnie, są korzystne dla zdrowia gospodarza.
(2)
Korzyści płynące z dostarczenia probiotyków w
przypadku drobiu, i wszystkich ptaków, obejmują
podtrzymanie normalnej mikroflory jelitowej,
ograniczenie aktywności enzymów bakteryjnych i
zwiększenie aktywności enzymów układu pokarmowego.
Skutkuje to lepszym wykorzystaniem składników odżywczych
pochodzących z pożywienia i lepszym
trawieniem. U młodych ptaków otrzymujących probiotyki
masa ciała była znacznie wyższa niż u innych piskląt.
Probiotyki pomagają również w zwalczaniu infekcji
bakteryjnych i mogą hamować rozwój niektórych
patogenów w układzie pokarmowym. (3)
Większość naukowców odnotowuje fakt, że w układzie
pokarmowym normalnych, zdrowych i nienarażonych na stres
ptaków domowych (drobiu) równowaga korzystnych i
nie-korzystnych (w ten sposób określam mikroorganizmy,
które nie są korzystne, ale niekoniecznie są szkodliwe -
tłum.) mikroorganizmów jest niestabilna. Kiedy
równowaga istnieje, organizm funkcjonuje z maksymalną
wydajnością. Wydaje się jednak, że jeśli ptak poddany jest stresowi,
korzystna flora bakteryjna, zwłaszcza pałeczki
kwasu mlekowego (Lactobacillus), mają tendencję do
ograniczania liczebności, a nie-korzystna do nadmiernego
rozrostu. Fakt ten może prowadzić do nagłych chorób,
takich jak np. biegunka lub przyczynić się do słabego
wykorzystania składników zawartych w pożywieniu,
niepełnego trawienia, słabego wzrostu, a także prowadzić
do pewnych zaburzeń behawioralnych, takich jak np.
skubanie piór. Ochronna i korzystna flora bakteryjna,
która normalnie występuje w jelitach, jest zwykle dość
stabilna, jednakże niekorzystny wpływ mogą wywierać na
nią pewne czynniki związane z dietą i środowiskiem.
Trzy najczęstsze to: kuracje antybiotykami, stres i
nadmierna higiena, która nie dopuszcza do otrzymania
przez pisklęta odpowiedniej flory bakteryjnej od
rodziców. (4)
Aby jakiś organizm mógł być stosowany w ptasich
probiotykach, musi spełniać pewne warunki. Bakterie
probiotyczne muszą naturalnie występować w jelitach
ptaków i muszą być zdolne do zasiedlenia nabłonka jelit,
a także pokonać potencjalne przeszkody, takie jak
niskie pH żołądka czy obecność kwasów żółciowych w
jelitach; muszą też sprostać konkurencji innych
mikroorganizmów w przewodzie pokarmowym (5).
Istnieje wiele różnych probiotycznych gatunków
używanych obecnie w różnych preparatach probiotycznych dla ptaków. Należą do nich Lactobacillus
bulgaricus, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus
casei, Lactobacillus helveticus, Lactobacillus lactis,
Lactobacillus salivarius, Lactobacillus plantarum,
Streptococcus thermophilus, Enterococcus faecium
Enterococcus faecalis, Bifidobacterium spp. i
Escherichia coli. Z dwoma wyjątkami, wszystko to są
naturalne szczepy flory bakteryjnej jelit. Tymi dwoma
wyjątkami są: Lactobacillus bulgaricus i Streptococcus
thermophilus, które są początkowymi mikroorganizmami
jogurtowymi. (6) W trakcie moich poszukiwać doszłam do
tego, że Lactobacillus acidophilus, Streptococcus
faecium i Enterococcus faecium wydają się być
najczęściej wymieniane w pracach naukowych i występują w bardzo
wielu ptasich probiotykach dostępnych w handlu. Dla
wyjaśnienia muszę zaznaczyć, że mikroorganizm dawniej
znany jako Streptococcus faecium został
przeklasyfikowany i obecnie nosi nazwę Enterococcus
faecium. W artykułach i literaturze, a także na
etykietach może pojawiać się jedna z tych nazw, a mogą
pojawiać się obie.
Powstaje pytanie na co zwracać uwagę wybierając na
rynku ptasi
probiotyk?
Przede wszystkim mikroorganizmy wykorzystane w
preparatach probiotycznych muszą być zdolnymi do
przeżycia żywymi szczepami. Po drugie, tego rodzaju
probiotyk, powinien mieć zagwarantowany odpowiednio długi
okres ważności (od 18 do 24 miesięcy), co oznacza, że
jest to bardzo stabilny produkt. Po trzecie, na
etykiecie musi znajdować się wykaz mikroorganizmów z
podaniem ich liczby na gram produktu. Biorąc
pod uwagę liczbę mikroorganizmów wydaje się, że 2,0 x
108 CFU na gram jest odpowiednim poziomem (CFU –
colony-forming unit czyli jednostki tworzące kolonie
JTK - tłum). Produkt zawierający mniej bakterii będzie mniej
skuteczny. Wybrany probiotyk powinien też przynieść
widoczne rezultaty.
Poszukując ptasiego probiotyku wybierać należy takie,
które zawierają rożne szczepy bakteryjne. Już ponad
dwadzieścia lat temu naukowcy stwierdzili, że połączenie
różnych szczepów bakterii probiotycznych daje lepsze
rezultaty niż stosowanie jednego szczepu. Kiedy
testowano działanie Lactobacillus casei i Lactobacillus
acidophilus osobno i wspólnie okazało się, że szczepy te
połączone dają lepsze rezultaty niż każdy z nich
podawany oddzielnie. Sugeruje to, że mieszaniny bakterii
są bardziej skuteczne, a efekty działania poszczególnych
szczepów mogą się sumować. (7)
Przy świadomym zakupie odpowiedniego probiotyku
należy unikać preparatów zawierających mikroorganizmy
nie mające szans na przeżycie. Są to martwe
mikroorganizmy, które nie są w stanie mnożyć się w
jelitach ptaków. Na etykietce musi być wyraźnie
napisane, że preparat zawiera żywe kultury bakterii.
Podobnie powinno się uniknąć liofilizowanych bakterii,
które umierają dość szybko, o ile nie są przechowywane w
warunkach chłodniczych. Gorszej jakości preparaty probiotyczne mają trwałość 100 lub mniej dni
- o ile nie są
przechowywane w lodówce. Należy również upewnić się, że
preparat zawiera Lactobacillus acidophilus oraz
Enterococcus faecium (Streptococcus faecium).
W czasie szukania informacji do tego artykułu, odkryłam Avi-Culture (amerykański
probiotyk dla ptaków – przyp. tłum.) Avi-Culture jest
jedynym nie-GMO ptasim probiotykiem na rynku.
Avi-Culture nie tylko więc spełnia wszystkie przedstawione
powyżej kryteria, ale nawet je przekracza. Mimo, że
niekorzystny wpływ produktów modyfikowanych genetycznie
(GMO) nie został nigdy wystarczająco udokumentowany, zawsze lepiej
podawać produkty jak najbardziej naturalne i wolne od
modyfikacji wymyślonych przez niedoskonały umysł ludzki.
Przypisy:
(1) "The Role of Probiotics in the
Poultry Industry", S. M. Lutful
Kabir, International Journal
of Molecular Sciences. 2009,
str. 3531-3546.
(2) ibid.
(3) ibid.
(4) ibid.
(5) ibid.
(6) ibid.
(7) "Systemic augmentation of
the immune response in mice
by feeding fermented milks
with Lactobacillus casei and
Lactobacillus acidophilus". G Perdig—n, M E de Macias, S
Alvarez, G Oliver, and A P de
Ruiz Holgado, "Immunology",
Jan 1988, Published by the
British Society for Immunology.
Leslie Moran zajmuje się holistycznym leczeniem
rożnych zwierząt. Jej strona to
Best Bird Food Ever.
Artykuł został pierwotnie wydrukowany w czasopiśmie
Parrots Magazine, w numerze z lipca 2010.
|