logo


    Strona główna serwisu o papugach          Strona głowna serwisu o chorobach drobiu            


   Histomonoza



Inne nazwy tej choroby to czarna główka i używana w starszej literaturze histomonadoza.

Etiologia

Chorobę wywołują wiciowce Histomonas meleagridis – jednokomórkowe pierwotniaki. Pierwotniaki mają dwie postaci. Jedna występuje w jelitach ślepych – forma z jedną lub czterema wiciami, a druga w narządach – postać o kształcie ameboidalnym.

Żywiciel

Najczęściej występuje u indyków w wieku 3-12 tygodni. Inne ptaki, u których występuje, to kury, bażanty, przepiórki, pawie, perlice, kuropatwy i cietrzewie.

Kury na ogół są odporne i nie wykazują żadnych objawów, mogą jednak być siewcami.

Umiejscowienie

Jelita ślepe i wątroba.

Inwazjologia

Dawniej uważano, że podstawową drogą zakażenia jest larwa innego pasożyta, nicienia Heterakis gallinarum. Jednak nie wszystkie zakażenia można było wytłumaczyć równoczesnym zakażeniem nicieniami. Dzisiaj przyjmuje się, że drogi zakażenia są także inne.

Heterakis gallinarum jest nicieniem pasożytującym w jelitach ślepych kur. W sytuacji jeśli u danej kury bytują jednocześnie oba pasożyty, to pierwotniaki mogą przeniknąć do jelita nicienia, a potem do układu rozrodczego. Tam namnażają się i przenikają do jaj. Jaja są wydalane razem z kałem. Po zjedzeniu jaja przez innego ptaka, który jest żywicielem nicieni, wydostają się z niego larwy. Następnie larwy przechodzą linienie w czasie którego wydostają się pierwotniaki. W takiej sytuacji dochodzi do jednoczesnego zakażenia dwoma pasożytami. W jajach nicienia, Histomonas, mogą przetrwać nawet 3-4 lata.

Poza organizmem, nie w jajach Heterakis, pierwotniaki Histomonas mogą przetrwać bardzo krótko. Możliwe jest zakażenie poprzez zanieczyszczoną paszę, wodę - choć niektórzy uważają, że pierwotniak nie jest w stanie przeżyć w żołądku. Niedawne odkrycia mogą jednak pogodzić te dwie rzeczy, odkryto bowiem podobne do cyst formy tego pasożyta.

Ciekawą drogą zakażenia (zwłaszcza u indyków) jest zakażenie poprzez kloakę. Pasożyty są wydalane z kałem chorych ptaków, następnie inny ptak siada na takim świeżym kale i poprzez wsteczne ruchy steku pasożyty są wciągane do kloaki, a potem do jelit. Jest to prawdopodobnie podstawowa droga zakażenia bezpośredniego.

Objawy kliniczne

Ptaki tracą apetyt, są osowiałe, senne, mało ruchliwe. Po jakimś czasie do objawów dołącza biegunka o charakterystycznym siarkowożółtym zabarwieniu, pienista i cuchnąca. U części ptaków dochodzi do zmian koloru grzebienia i korali, stają się one blade, ciemnosine lub czarne (stąd nazwa choroby, chociaż objaw ten nie występuje u wszystkich chorych ptaków, nie jest to też objaw patognomoniczny).

Postać ostra na ogół dotyczy młodych indyków. U starszych ptaków występuje postać przewlekła, w której okresowo pojawia się żółta biegunka i postępujące wyniszczenie organizmu.

Śmiertelność w ostrych postaciach (zwłaszcza u młodych ptaków) sięga 100 %, w przewlekłych na ogół nie przekracza 15 %.

Diagnostyka

Diagnostyka przyżyciowa jest bardzo trudna i opiera się głownie na objawach klinicznych. Najnowocześniejszą metodą jest metoda genetyczna PCR. Nie jest ona jednak na razie powszechnie dostępna.

Diagnostyka pośmiertna opiera się na badaniach anatomo- i histopatologicznych. Można także hodować Histomonas w specjalnych hodowlach.

Diagnostyka różnicowa

Przede wszystkim trzeba brać pod uwagę choroby dające podobne zmiany w wątrobie i jelitach ślepych, czyli kokcydiozę, trichomonozę, salmonelloze, gruźlicę rzekomą i białaczkę.

Leczenie

Leczenie możliwe jest tylko w przypadku ptaków ozdobnych, nie przeznaczonych na mięso oraz nie będących dostarczycielami jaj. Ptaki te leczy się przede wszystkim preparatami zawierającymi metronidazol oraz ronidazol.

Jeśli chodzi o leczenie drobiu przeznaczonego na mięso oraz nieśnego, to pewne nadzieje dają środki roślinne, np. Fitotril, Natustat – chociaż mechanizm ich działania na razie nie jest znany. Niektóre preparaty roślinne działają w laboratoriach, ale nie działają podane chorym ptakom.

Metronidazol oraz ronidazol są zabronione do stosowania u zwierząt, z których pozyskiwana jest żywność (mięso, jaja).

Bibliografia

 


    Artykuł ten podlega prawom autorskim.


Zabrania się
kopiowania i umieszczania tekstu na jakichkolwiek innych stronach internetowych. Zakaz dotyczy zarówno stron komercyjnych, jak i niekomercyjnych, w tym wszelkich blogów i forów dyskusyjnych. Zakaz kopiowania dotyczy zarówno całości tekstu jak i fragmentów, a także kopiowania ze zmienianiem niektórych słów (jest to nadal plagiat).

Informacje z tego tekstu mogą być wykorzystywane na ogólnych zasadach - wymaga to jednak podania w artykule źródła informacji czyli adresu URL artykułu..



    Polecamy


J. Karocka "Nimfy. O nimfach prawie wszystko... i o innych papugach co nieco"



    Prawa autorskie          Odpowiedzialność         O mnie          Kontakt                    design:    www.webtemplatemall.com   
Copyright 2012 Joanna Karocka

Design downloaded from FreeWebTemplates.com
Free web design, web templates, web layouts, and website resources!