Żywienie nimfy

 Ponieważ w listach (i teraz w ankiecie) stale powtarzają się pytania o to co dawać jeść nimfie postanowiliśmy wrócić do tego tematu.

Nimfy powinny być karmione granulatami i ziarnem jako podstawą codziennej diety. Poza tym muszą dostawać warzywa, owoce, zieleniny i wszystkie inne pokarmy opisane na naszych stronach. Dodatkowo możemy podawać od czasu do czasu niektóre pokarmy z naszego stołu (jeśli do gotowania nie używamy większych ilości soli), takie jak gotowany makaron, gotowany ryż, pełnoziarnisty chleb. Choć oczywiście lepiej żeby wszystko dla papug było gotowane oddzielnie w wodzie bez soli.

Granulaty powinny stanowić do 50% dziennej porcji pożywienia.

Drugą połowę pożywienia musi stanowić mieszanka ziarna. Nimfom powinno się podawać mieszanki dla papużek falistych. Gotowe mieszanki dla nimf mają źle dobrany skład (m.in. za dużo słonecznika, za mało, lub wcale, kanaru). 

Wg mnie najlepszą mieszanką na polskim rynku jest mieszanka dla papużek falistych firmy "Trill". Jest ona jednocześnie najdroższa, ale kupowana w hipermarketach jest ok. 2 zł. tańsza niż w sklepach zoologicznych. Mieszanka ta wyróżnia się dobrą jakością ziarna. Wymieszane jest w niej kilka rodzajów prosa (m.in. czerwone), a nie tylko jedno, najpopularniejsze żółte. Mogę ją polecić z czystym sumieniem wszystkim właścicielom nimf.

Niestety aktualnie Trill jest w zasadzie niedostępny. Inne dobre mieszanki to mieszanki (dla papużek falistych!!) Deli Nature i Prestige.

Na pewno dobre jakościowo są produkty (wszystkie) firmy Vitakraft. Niektórzy kupują ziarno na wagę na placach. Kupowana tam gotowa mieszanka dla ptaków nie nadaje się dla nimf (zresztą nie tylko) - zawiera ona bardzo dużo rzepiku (czarno-brązowe kuleczki), który jest ziarnem stosunkowo tanim. Na placach można kupić osobno proso (ale też tylko żółte), kanar, słonecznik i inne ziarna. Niestety ziarno takie nie jest najczęściej dobrej jakości. Ziarno  (dotyczy to zarówno gotowych mieszanek, jak i ziarna na placach) najlepiej kupować wczesną jesienią ( w gotowych mieszankach trzeba sprawdzić datę produkcji). Najgorszym okresem do kupowania ziarna jest lato - wtedy w sprzedaży znajduje się końcówka ubiegłorocznych zbiorów, która nie wiadomo w jakich warunkach była przechowywana. Szczególnie niebezpieczne są wszelkie pleśni. Różni hodowcy mają różne metody sprawdzania jakości ziarna: najpierw sami kosztują - można wtedy wykryć posmak pleśni, inną metodą jest kiełkowanie - jeśli większość ziarna wykiełkuje to oznacza, że jest dobrej jakości. Pamiętajmy, że jeśli ptak nie chce jeść jakiegoś ziarna to bardzo prawdopodobne, że jest ono złej jakości, zły smak jest wyczuwalny przez ptaka. 

PONIŻEJ PRZEDSTAWIAM ZŁE MIESZANKI - O ŹLE DOBRANYM SKŁADZIE

T Y C H M I E S Z A N E K N I E N A L E Ż Y D A W A Ć N I M F O M			Gotowa mieszanka z pudełka z dodatkiem witamin (zielone i czerwone kuleczki) - kanar, trochę owsa, rzepik - brak prosa, obecność rzepiku.		T Y C H M I E S Z A N E K N I E N A L E Ż Y D A W A Ć N I M F O M
			Najczęściej znajdująca się na placach mieszanka dla kanarków (i innych ptaków) - za dużo rzepiku (czarne kuleczki) (papugom nie podaje się rzepiku), pszenicy, za mało, i tylko jeden gatunek prosa, brak kanaru.
			Najpopularniejsza gotowa mieszanka sprzedawana w sklepach zoologicznych - proso tylko jednego gatunku, troszkę owsa i słonecznika, brak kanaru i innych gatunków prosa.
			Najczęstsza mieszanka dla nimf i średnich papug - proso tylko jednego gatunku, za dużo słonecznika, dużo owsa - brak kanaru.

POWYŻSZYCH MIESZANEK NIE NALEŻY PODAWAĆ NIMFOM!

Reasumując: podstawą żywieniową dla nimf jest mieszanka kanaru i kilku gatunków prosa. Dodatkowo należy podawać: słonecznik, konopie (zimą), orzechy (najlepiej laskowe), pestki dyni, suszone, pokrojone owoce, płatki kukurydziane (bez cukru). Absolutnie nie można dopuścić aby ptak wydziobywał jedynie słonecznika (dzieje się tak niestety często). Aby do tego nie dopuścić można podawać wszelkie dodatki oddzielnie. Słonecznik można podawać jako składnik kolb.

Podstawową mieszankę ptak powinien mieć cały czas, tak aby mógł jeść kiedy chce. Absolutnie niedopuszczalne jest głodzenie ptaka, tak aby potem z ręki podawać mu pokarm! (sama słyszałam jak starszy pan, hodowca z wieloletnim stażem tak radził pytającym o sposób oswojenia nimfy!).

Podstawowym problemem z żywieniem nimf jest to, że większość pochodzi z hodowli nastawionych jedynie na zysk. W takim przypadku młody ptak nie jest nauczony jeść nic innego niż ziarno. Papugi bardzo trudno przekonać do zmian nawyków żywieniowych, jednak odpowiedzialny właściciel musi to zrobić! Nimfa karmiona jedynie ziarnem (a niedaj Boże) samym słonecznikiem jakiś czas będzie żyła i właścicielowi będzie wydawało się, że wszystko jest w porządku, jednak taka monodieta na pewno prędzej czy później (często jednak prędzej) skończy się poważnymi problemami zdrowotnymi.

PROSO

Proso jest jednym z najdłużej uprawianych przez człowieka zbóż, obecnie w żywieniu człowieka odgrywa niewielką rolę (kasza jaglana). Istnieje wiele różnych gatunków prosa, najczęściej w mieszankach (tych dobrych) znajduje się proso żółte i czerwone. Jeśli ktoś posiada własny ogródek może sam wysiać sobie proso. Wysiewa się pod koniec kwietnia lub na początku maja w rządkach co 30 cm, na głębokość ok. 2-3 cm. Potrzebne jest 20 kg ziarna na hektar. Wiechy prosa dojrzewają nierównomiernie - zbioru należy dokonywać gdy nasiona w środkowej części wiechy uzyskają dojrzałość woskową. Potem proso można suszyć w wiechach i tak podawać nimfom. Uprawa prosa musi być jednak zabezpieczona siatką, gdyż w przeciwnym razie dzikie ptaki wydziobią wszystko.

PROSO SENEGALSKIE    

W sklepach można kupić proso w kłosach, tzw. proso senegalskie, tak na prawdę jest to jednak włośnica ber (Setaria italica). Jest ona świetnym dodatkiem do pożywienia codziennego (jej nasiona znajdują się w lepszych mieszankach), szczególnie, że samodzielne wydziobywanie nasion dostarcza nimfie dodatkowego zajęcia. Włośnicę można również hodować samemu w ogródku. Nasionka należy posiać do skrzynek na oknie i w maju pikować w gruncie. Najlepsze jakościowo ziarno uzyskuje się z upraw pod folią, odkrywaną w pełni lata. W ten sposób od lipca można mieć świeże kłosy dla papug.

KANAR

Kanar jest koniecznym składnikiem codziennego pożywienia nimf (powinien stanowić ok. 50% mieszanki). W porównaniu z prosem zawiera więcej białka, tłuszczu i składników mineralnych. Kanar jest bardziej ciepłolubny niż proso oraz potrzebuje dłuższego okresu wegetacyjnego, nie nadaje się więc do uprawy w Polsce.

KONOPIE

Konopie zawierają bardzo dużo tłuszczu, ale także są bogate w witaminy. Powinno się podawać je nimfom w okresie pierzenia i jesienno-zimowym. Ptaki, które nie mają więcej ruchu powinny dostawać jedynie kilka ziarenek dziennie. Konopie można uprawiać w Polsce, trzeba na to jednak zezwolenia (podobnie jak na mak) lokalnych władz.

ZIARNA ZBÓŻ

W codziennym pokarmie nimf powinno się znaleźć troszkę owsa. Można też czasem podawać inne zboża - trzeba jedynie uważać aby nie były zanieczyszczone sporyszem!

KUKURYDZA

Suszonego ziarna kukurydzy nimfy nie będą jadły. Należy jednak podawać nimfom świeże ziarna w okresie lata i jesieni. Z naszego stołu papugi będą też jadły kukurydzę gotowaną - trzeba pamiętać, że nie może być ona posolona!

SŁONECZNIK

Słonecznik jest przede wszystkim bogaty w tłuszcze. Jak już pisałam nie można dopuścić do tego aby papuga wyjadała jedynie słonecznik z mieszanki. W mieszankach najwięcej jest ziaren małych czarnych. Tymczasem najlepsze są szlachetne odmiany słonecznika - czarne w białe paski lub białe. Najbardziej polecane są biało-czarne. Niektórzy nie polecają białych, które są miękkie i drogie, a ptak przyzwyczajony do nich może nie chcieć jeść innych. Czarny słonecznik dobrze nadaje się do kiełkowania. Latem bardzo dobrze jest podawać nimfom całe słoneczniki. Należy jednak pamiętać, że nie mogą one być zanieczyszczone (np. z okolic dróg) oraz, że słonecznik po jakimś czasie pleśnieje - ptak nie może mieć dostępu do spleśniałych części, jak zacznie pleśnieć ziarno słonecznik należy natychmiast zabrać. Często jednak nimfa nie będzie jadła słonecznika tylko bawiła się wydziobywaniem ziarna, nie przejmujmy się tym, potem zje wydziobane ziarno.

 ORZECHY

Można podawać wszelkie orzeszki, należy jednak pamiętać, że niektóre są bardzo tłuste. Dla nimf wszystkie orzechy (oprócz ziemnych) muszą być obrane. Nie można podawać orzechów solonych ani prażonych. Często orzeszki ziemne są prażone. Niektóre papugi interesują się tymi orzeszkami tylko do czasu jak nie wyciągną go z łupki, potem nie chcą ich jeść. Orzeszki mogą być też na kolbach, zanim jednak kupimy taką kolbę sprawdźmy czy nasza nimfa będzie jadła orzechy.

Jednak z powodu częstego zarażenia orzeszków ziemnych grzybem aspergillus zaleca się zrezygnowanie z podawania tych orzeszków papugom.

PŁATKI KUKURYDZIANE

Płatki kukurydziane (i inne zbożowe) są doskonałym dodatkiem, zawierającym dużo składników. Niektóre papugi wprost za nimi przepadają. Ja stosuję płatki kukurydziane jako formę przekupstwa, np. kiedy papuga nie chce wejść na wagę. Płatki nie mogą być słodzone, ani mieć innych dodatków.

INNE POKARMY UZUPEŁNIAJĄCE

Jako urozmaicenia powinno się podawać nimfie: pestki dyni (nie łuskane), orzeszki cedrowe (łuskane, jednak u nas w zasadzie niedostępne), jarzębinę (najlepsza jest po pierwszych przymrozkach, lub przetrzymana kilka godzin w zamrażalniku), suszone owoce (pokrojone na kawałki).

KIEŁKI

Skiełkowane ziarno jest wspaniałym dodatkiem. Zawiera ono wiele witamin, mikroelementów i enzymów (znacznie więcej niż przed skiełkowaniem). Najczęściej kiełkuje się zboża, proso, słonecznik. 

Przygotowanie: na sitko wsypujemy trochę ziarna (na początek bardzo niewiele), dokładnie opłukujemy ciepłą wodą i wstawiamy do naczynia z wodą, tak aby woda przykrywała wszystkie nasiona. 2-3 razy dziennie wodę należy zmieniać i przepłukiwać ziarno. Z reguły po ok. 24 godzinach można wyjąć ziarno z wody i zostawić w ciepłym miejscu dokładnie przykryte (odkryte wyschnie). Można też zostawić w wodzie aż ziarna zaczną pękać. Kiedy ziarna pękną (najczęściej po 2-3 dniach) można już podać nimfie. Po kilku godzinach ziarno wyschnie, należy je wtedy zastąpić świeżym. Na początku należy przygotowywać małe porcje - najpierw papuga musi przyzwyczaić się do takiego pokarmu. Sitko należy przepłukać wrzątkiem aby zabić ewentualne bakterie (najlepiej mieć kilka sitek). Skiełkowane ziarno należy bezwzględnie podawać karmiącym rodzicom, nie należ jednak podawać ptakom wysiadującym jajka. 

CHWASTY

Bardzo dobre i najczęściej chętnie jedzone są: mlecz, tasznik, rdest ptasi, gwiazdnica, babka. Przedstawimy te rośliny dokładnie (ze zdjęciami) jeszcze przed wiosną.

DODATKI MINERALNE

Każdy ptak musi mieć dostęp do wapna. Może to być kostka kupiona w sklepie lub os sepiae (kość mątwy). Najlepiej dać na początku nimfie jedno i drugie i poczekać aż ptak sam dokona wyboru. Sepia oprócz wapnia zawiera wiele mikroelementów, ale nie wszystkie ptaki chcą ją jeść.

W normalnych warunkach nie powinno się podawać dodatkowych preparatów mineralno-witaminowych.

GRANULATY

Granulaty, sucha karma jest odpowiednio dla danego gatunku zbilansowaną karmą. Zawiera wszystkie składniki, które pobierane są przez ptaka w naturalnym środowisku. Dlatego karma taka musi być odpowiednio dobrana do gatunku (miejsca pochodzenia). Są też specjalne karmy np. dla ptaków karmiących młode. Ważne jest aby karma była dobrej jakości (podobnie jak w przypadku psów czy kotów). W Polsce ani nie ma wyboru karm, ani literatury na jej temat. Osobiście karmię moją nimfę już od prawie roku granulatami. Po początkowej niechęci, ptak polubił kolorowe granulki i teraz traktuje je jak przysmak.