|
UWAGA
Skopiowanie poniższego
tekstu lub zdjęć i
umieszczenie na swoich
stronach (w całości lub
we fragmentach) jest
złamaniem prawa.
więcej na ten temat |
Nie ograniczaj pożywienia do jednego rodzaju zieleniny czy innego
pokarmu. Zmieniaj je, aby dostarczyć ptakowi różnorodnych składników, a także by
ograniczyć ryzyko wystąpienia nadwrażliwości na któryś z produktów.
Kwas szczawiowy
Niektóre pokarmy, choć bogate w składniki odżywcze, zawierają jednocześnie
dużą ilość kwasu szczawiowego. Jeśli jest podawany regularnie może on spowodować
problemy zdrowotne.
Ryzyko będzie mniejsze, jeśli produkty bogate w kwas szczawiowy zrównoważysz
takimi, które go nie zawierają. Tak czy owak, pokarmy zawierające kwas
szczawiowy nie powinny być składnikiem codziennej diety.
Kwas szczawiowy wiąże wapń (tworząc kryształy szczawianu wapnia),
uniemożliwiając wchłanianie wapnia do organizmu, ale mimo to wiele warzyw
zawierających kwas szczawiowy zawiera również wapń. Od ilości kwasu zależy ile
wapnia zostanie związane. Dlatego jeśli w jakimś produkcie jest więcej wapnia
niż kwasu szczawiowego, nadmiar wapnia będzie mógł zostać wykorzystany przez
organizm.
Poniżej widzimy tabelkę z zawartością kwasu szczawiowego w niektórych
warzywach.
Warzywo | Kwas szczawiowy (g/100 g) |
szparagi | .13 |
fasolka szparagowa | .36 |
botwina | .61 |
brokuły | .19 |
brukselka | .36 |
kapusta | .10 |
kalafior | .15 |
seler | .19 |
cykoria | .21 |
szczypiorek | 1.48 |
odmiany kapusty o zielonych liściach |
.45 |
kukurydza (w kolbach) | .01 |
ogórki | .02 |
bakłażan | .19 |
endywia | .11 |
kapusta włoska | .02 |
sałata | .33 |
okra | .05 |
cebula | .05 |
pietruszka | 1.70 |
groszek zielony | .05 |
papryka (warzywo) | .04 |
portulaka pospolita | 1.31 |
szpinak | .97 |
kabaczek | .02 |
pomidor | .05 |
liście rzepy | .05 |
rzeżucha | .31 |
Warzywa nadziemne
Oprócz warzyw liściowych inne warzywa również składają
się na podstawę piramidy żywienia i dostarczają 10-15% całego pożywienia.
Warzywa łodygowe - nalezą do nich szparagi, seler czy młode zwinięte liście
paproci (oryg. ang. fern head). Do tej kategorii wliczamy także pączki i gałązki drzew i
krzewów takich jak jabłoń, wierzba, topola, osika, lilak wczesny. Ptaki lubią je
szczególnie na wiosnę, kiedy soki zaczynają krążyć, a pączki nabrzmiewają.
Warzywa kwiatowe
To takie warzywa, w których jadalną częścią są nierozwinięte kwiaty.
Są to między innymi brokuły, karczochy, kalafiory i brukselka.
Jadalne kwiaty
Należą do nich kwiaty kabaczka, dyni, nasturcji, rumianku,
mniszka lekarskiego, hibiskusa, bzu lilaka, ostu, kwiat jabłoni i wiele innych.
Więcej informacji na temat jadalnych kwiatów znajdziesz w artykule Carolyn
Swicegood w pierwszym numerze naszego magazynu (przetłumaczony artykuł znajduje
się również na Cockatielu - przyp. red).
Warzywa owocowe
Tworzą się po przekwitnięciu kwiatów. W ich miąższu tak, jak
w miąższu typowych owoców, znajdują się nasiona. Warzywa te są najróżniejszych
kolorów i rodzajów; mają także zróżnicowany skład. Należą do nich między innymi
dynia, kabaczek, papryka, pomidory czy okra. Ptaki jedzą chętnie zarówno nasiona
jak i miąższ tych warzyw.
***
Ogólnie rzecz biorąc warzywa bardziej kolorowe zawierają więcej wartości
odżywczych. Różne barwy to różne składniki, należy więc dążyć do podawania
różnokolorowego pożywienia.
Generalnie warzywa zawierają dużo potasu, magnezu, fosforu, wapnia,
kwasu foliowego, witaminy C i A, oraz mniejsze ilości innych witamin i minerałów
nie wymienionych w tabeli.
warzywo |
białko % |
węglowodany % |
inne składniki odżywcze |
szparagi |
2 |
4.5 |
saponiny, wit. C, A, kwas foliowy, potas, magnez, wapń, |
seler |
0.7 |
3.6 |
ftalidy,
sedanolidy, sód, potas |
młode liście paproci Matteuccia struthiopteris (Uwaga: w Polsce
chroniona!) |
4.5 |
5.5 |
wit. C, A, niacyna (wit. PP), wapń, magnez, potas |
ostropest plamisty |
3.2 |
10.5 |
sylimaryna, polifenole, wit. A, wapń, potas, fosfor, kwas foliowy |
brokuły |
2.9 |
5.2 |
sulforafan, indole, quercetyna, luteina, wit. C, A, wapń, potas,
kwas foliowy |
brukselka |
3.3 |
8.9 |
inhibitory proteazy, sulforafan,
indole, wit. C, A, potas, kwas foliowy |
kalafior |
1.9 |
5.2 |
indole, izotiocynaty,
wit. C, potas |
ogórki |
0.5 |
2.5 |
potas |
papryka ostra (warzywo) |
2 |
9.4 |
niacyna,
luteina, wit. C, A, sód |
papryka słodka (warzywo) |
9 |
6.4 |
wit. C, A, potas |
dynia |
1 |
6.5 |
wit. A, potas |
kabaczek szklarniowy |
1.4 |
8.8 |
wit. C, A, wapń, potas |
kabaczek gruntowy |
1.1 |
4.3 |
potas |
pomidor |
0.8 |
4.6 |
likopen, quercetyna, kampferol, C, A,
potas, kwas foliowy |
Kiedy żywimy papugi w rozsądny i zróżnicowany sposób, podobnie jak odżywiamy
siebie, wystarczy wiedzieć mniej więcej, że pewne produkty są bardziej bogate w
jakieś składniki, a inne mniej i równoważyć dietę. Na przykład jeśli podajemy
szpinak wiedząc, że jest bogaty w kwas szczawiowy, staramy się, aby pozostałe
produkty spożywane tego dnia były ubogie w szczawiany. Jeśli jakiś produkt
zawiera dużo tłuszczu, równoważymy go takim, który ma tłuszczu mniej, aby
uniknąć dostarczenia zbyt dużej ilości kalorii.
Owoce
Owoce są dobrym źródłem węglowodanów, witaminy C, potasu, kwasu
foliowego i karotenoidów. Wiele owoców jest bogatych w błonnik, ale zwykle
zawierają mało soli mineralnych, białka, czy tłuszczu. Owoce dziko rosnące mogą
być bardziej odżywcze od swoich hodowlanych odpowiedników, ale brakuje jednak
wystarczającego materiału porównawczego. Jednym z owoców, które możemy porównać
jest dzika figa, która ma do 9 razy więcej wapnia niż figa uprawiana przez
człowieka.
Większość owoców zjadanych przez ptaki na wolności różni się znacznie smakiem
i soczystością od tego, co my, ludzie hodujemy dla siebie. Lubimy owoce soczyste
i słodkie. Wiele gatunków dzikich owoców uważanych jest przez nas za niejadalne
z powodu zbyt kwaśnego czy cierpkiego smaku.
Ptaki mają mniej kubków smakowych niż ludzie, są więc w stanie znajdować
przyjemność w jedzeniu niektórych pokarmów o ostrym smaku, który dla nas jest
nieprzyjemny. Dlatego mdłe w smaku granulaty nie są idealnym pożywieniem dla
ptaków, które chętniej akceptują intensywne doznania smakowe. Potwierdzi to
każdy, kto widział papugę zajadającą świeżą paprykę czy świeże, niesłodzone
żurawiny.
Mimo że owoce zawierają tak mało makro i mikroelementów, ich prawdziwa
wartość leży w zawartości innych związków chemicznych Nowością na uczelniach
jest obecnie phytonutrition. Ważne odkrycia w tej dziedzinie spowodowały, że
owoce nie są już uważane za mało wartościową mieszankę cukru i wody.
Phytonutrients
Są to substancje zawarte w roślinach pozytywnie oddziałujące na
zdrowie spożywających. Te substancje to między innymi ponad 2000 znanych
barwników roślinnych, 1500 flawonidów, 600 karotenoidów i 200 antocyjanów. Oto
lista niektórych z nich. Kolejne czekają na odkrycie.
- Antocyjany - rozpuszczalne w wodzie, czerwonawe pigmenty zawarte w wielu
owocach. Hamują syntezę cholesterolu.
- Flawonoidy - kiedyś znane jako witamina P. Jest ich ponad 1500 i we
współpracy z wit. C budują i wzmacniają ściany komórkowe.
- Limonoidy - podklasa terpenów znajdujących się w cytrusach. Rozpuszczają
kamienie żółciowe i zapobiegają powstawaniu nowotworów.
- Likopen - ważny antyutleniacz, zapobiegający rakowi prostaty
- Luteina - dla zdrowia oczu Fenole i polifenole są grupą obejmującą flawonoidy,
katechiny, quercetynę (kwercetynę), kwas kafeinowy (kawowy), kwas elagowy, kwas
ferulowy i kwas gallusowy. To one nadają charakterystyczną niebieską,
niebiesko-czerwoną i fioletową barwę jagodom, winogronom czy oberżynie. Znane są
z działania przeciwutleniającego.
Dla pogłębienia wiedzy zachęcamy do przeczytania artykułu o PHYTONUTRITION w
styczniowo-lutowym wydaniu naszego magazynu (chodzi o HolisticBird Newsletter -
przyp. red). W tej tabelce wyszczególniono
niektóre owoce i zawarte w nich makro i mikroelementy, oraz roślinne składniki
odżywcze.
owoce |
białko % |
węglowodany % |
inne składniki odżywcze |
jabłka |
0.1 |
14.8 |
pektyna, quercetyna, wit. C, A, wapń |
banany |
1.0 |
23.3 |
fruktooligosacharydy, wit. C, A, kwas foliowy, potas |
czarne porzeczki |
0.7 |
12.7 |
luteina, wit. C, A, wapń, kwas foliowy, potas |
czarne jagody, borówki amerykańskie |
0.7 |
14.1 |
antocyjany, kwas ellagowy, quercetyna, luteina, wit. C, A, kwas
foliowy |
melony kantalupa |
0.8 |
8.3 |
wit. C, A, kwas foliowy, wapń, potas |
wiśnie |
1 |
12 |
monoterpeny, antocyjany, quercetyna, wit. A, wapń, potas |
żurawiny |
0.4 |
12.6 |
antocyjany, kwas ellagowy, quercetyna, luteina, wit. C, A, potas |
kiwi |
1 |
14.8 |
wit. C, A, wapń, kwas foliowy, potas |
mango |
0.5 |
17 |
wit. A, C, potas |
czarne oliwki, *z puszki w solonej zalewie |
0.8 |
6.2 |
wit. A, E, flawonoidy, antocyjany, sterole, fenole, 10% tłuszcz,
*sód |
pomarańcze |
0.9 |
1.7 |
monoterpeny, limonen, pektyna, kwas kumarynowy, fenole, wit. C, A,
wapń, kwas foliowy, potas |
papaja |
0.6 |
9.8 |
papaina, wit. C, A, kwas foliowy, potas |
ananasy |
0.4 |
12.4 |
bromelaina, A, C, potas, magnez |
granaty |
0.9 |
17.1 |
estron, wit. C, potas |
maliny |
0.9 |
11.5 |
antocyjany, kwas ellagowy, quercetyna, luteina, C, A, wapń, kwas
foliowy potas |
truskawki |
0.6 |
7 |
antocyjany, kwas ellagowy, quercetyna, luteina, wit. C, A, kwas
foliowy, wapń, magnez, potas |
arbuzy |
0.6 |
7 |
likopen, wit. C, A, potas |
* - takich oczywiście nie wolno podawać papugom.
Najlepsze owoce to takie, które są intensywnie zabarwione. Owoce jagodowe
powinny stanowić większość owocowego menu, ponieważ zawierają najwięcej
składników odżywczych.
Natomiast powinno się ograniczać winogrona ze względu na
ich najmniejszą wartość odżywczą. (większość składników odżywczych zawarta jest
w ich skórce, której ptaki nie jedzą i w pestkach, które są rzadko kupowane.
Artykuł pochodzi z
Holistic Bird Newsletter
i został przetłumaczony i zamieszczony za zgodą Autorki
i Redakcji. HolisticBird Newsletter jest publikacją
on-line poświęconą zdrowiu i naturalnemu leczeniu
ptaków. Osoby znające język angielski znajdą tam wiele
ciekawych artykułów. Zapraszamy.<.p>
Wszelkie prawa © HolisticBird Organization
Dla serwisu Cockatiel czyli Nimfa tłumaczyła Monika Prebisz. Tłumaczenie
tabelek i konsultacja biologiczna dr Iwona Palczewska.
Artykuł został przeniesiony z serwisu Cockatiel czyli Nimfa. Ukazał się w
roku 2003.
-
Piramida żywieniowa dla papug, cz. 1
-
Piramida żywieniowa dla papug, cz. 2
-
Piramida żywieniowa dla papug, cz. 3
-
Piramida żywieniowa dla papug, cz. 4
-
Piramida żywieniowa dla papug, cz. 5
|